Cùng với nhiệt miệng thì nhiệt miệng nổi hạch là tình trạng thường gặp ở nhiều người. Cùng tìm hiểu về nguyên nhân, biểu hiện và hướng điều trị trong bài viết dưới đây.
Nếu như nhiệt miệng thông thường chỉ là một tình trạng viêm loét xảy ra trong miệng thì với nhiệt miệng nổi hạch có thể xem là một dạng nặng hơn của bệnh này. Không chỉ xuất hiện nốt nhiệt ở trong miệng mà bệnh còn gây nổi hạch ở một số khu vực lân cận.
Biểu hiện của bệnh nhiệt miệng nổi hạch
Để biết bản thân có đang mắc bệnh nhiệt miệng nổi hạch hay không (hay là bệnh khác có triệu chứng tương tự) thì bạn cần nhận biết thông qua một số dấu hiệu sau đây:
- Trong miệng: xuất hiện một hoặc một vài nốt nhiệt với vết viêm loét đỏ có kích thước khoảng 1 – 10mm; thường xuất hiện ở niêm mạc miệng, lưỡi hoặc lợi, gây đau đớn cho người bệnh.
- Hạch: xuất hiện ở các khu vực lân cận miệng như dưới hàm, cổ hoặc sau tai; dấu hiệu nhận biết là cứng, đỏ, dễ di chuyển, ấn vào cảm thấy đau; kích thước bằng hạt đậu. Khi nuốt thức ăn hay giao tiếp sẽ gây đau rát, khó chịu.
Ngoài 2 dấu hiệu rõ ràng nhất nói trên thì nhiệt miệng nổi hạch còn có thể gây sốt ở một số người. Các cơn sốt này sẽ hết khi vết nhiệt miệng lành và hạch biến mất.
Nguyên nhân gây nhiệt miệng nổi hạch
Về nguyên nhân gây nhiệt miệng: Ở bài viết #5 điều cần biết về nhiệt miệng trước khi chữa trị mình đã phân tích khá đầy đủ. Ngoài nguyên nhân do cơ địa hoặc do ăn đồ cay, nóng thì nhiệt miệng còn do các nguyên nhân như nhiễm khuẩn, thiếu chất, áp lực hoặc các bệnh về răng gây nên.
Còn về nguyên nhân nổi hạch: Thông thường, hạch chỉ nổi khi viêm (viêm xoang, viêm amidan, viêm họng, viêm tuyến nước bọt), nhiễm trùng hoặc một số ít trường hợp là dấu hiệu của bệnh lý ác tính (ung thư hạch, ung thư di căn).
> Khi nhiệt miệng diễn biến nặng (các vết loét to hơn, có nhiều vết loét cùng một lúc, gây đau đớn hơn) thì dẫn đến tình trạng nổi hạch.
Hạch là một tổ chức lympho (liên võng nội mô) nằm trong hệ tuần hoàn bạch huyết. Hạch có chức năng tạo huyết, giam giữ và tiêu diệt vi khuẩn, virus, các tế bào lạ xâm nhập cơ thể.
Bình thường, hạch xuất hiện ở thể chìm mà chúng ta không thể thấy cũng không thể sờ. Chỉ đến khi hạch phải hoạt động mạnh, sưng to lên thì chúng ta mới nhìn thấy. Điều này lý giải tại sao khi nhiệt miệng diễn biến nặng thì hạch xuất hiện.
Nhiệt miệng nổi hạch có phải là bệnh nguy hiểm?
Về bản chất
Nguyên nhân nổi hạch nếu là do tình trạng viêm nhiễm (cụ thể ở đây là nhiệt miệng) gây nên thì không đáng lo ngại. Đây chỉ là dấu hiệu của phản ứng viêm thông thường cho thấy hạch đang thực hiện rất tốt nhiệm vụ của mình. Khi tình trạng viêm nhiễm được cải thiện thì cũng là lúc hạch sẽ biến mất.
Tuy nhiên, cũng có một vài trường hợp nhiệt miệng và hạch xuất hiện song song cùng nhau nhưng chúng không liên quan đến nhau. Nghĩa là cùng một lúc cơ thể sẽ xuất hiện cả nhiệt miệng và bị nổi hạch nhưng nhiệt miệng lại không phải là nguyên nhân của nổi hạch. Sự xuất hiện đồng thời này khiến nhiều người nhầm tưởng rằng đây là dấu hiệu của bệnh nhiệt miệng nổi hạch nhưng thực ra nó có thể là dấu hiệu của những căn bệnh khác.
Như đã nói ở trên, nổi hạch có thể là do bệnh lý ác tính gây nên. Nếu vậy, hạch sẽ có các dấu hiệu khác với hạch do nhiệt miệng gây nên, cụ thể:
- Hạch sẽ sưng to hơn hạt đậu
- Có tính chất mềm (chứ không cứng như nổi hạch vì nhiệt miệng)
- Sốt kéo dài không dứt
- Sụt cân dù không ăn kiêng
- Khó nuốt và khó thở.
Đặc biệt, nhiệt miệng rất dễ bị nhầm lẫn với bệnh ung thư khoang miệng nên thường bị bỏ qua. Vì vậy, khi bị nhiệt miệng nổi hạch thì bạn không nên tự suy đoán tránh nhầm lẫn mà nên đi khám để có được kết luận chính xác nhất.
Về biến chứng
Mặc dù bệnh nhiệt miệng nổi hạch không nguy hiểm như đã nói ở trên, tuy nhiên nếu không biết cách chữa trị hoặc không chữa trị kịp thời, dứt điểm thì bệnh có thể gây ra một số biến chứng sau đây:
- Viêm họng hạt nặng
- Nhiễm khuẩn đường hô hấp
- Ung thư đường hô hấp
- Ung thư vòm họng
Làm gì khi bị nhiệt miệng nổi hạch?
Để ngăn ngừa các biến chứng nói trên, hoặc đơn giản hơn là để chấm dứt tình trạng đau đớn, khó chịu này thì tìm cách chữa trị nhiệt miệng nổi hạch là việc bạn nên làm ngay lập tức. Bằng cách:
- Tránh xa đồ ăn cay, mặn, nóng
- Tăng cường uống nước giải nhiệt (rau má, dừa, sắn dây, mía, cà chua, trà thảo dược,…)
> Xem chi tiết: Nhiệt miệng uống gì?
- Vệ sinh vòm họng thường xuyên bằng nước muối sinh lý
- Dùng thuốc chống viêm tại chỗ hoặc chống viêm toàn thân
- Sử dụng thuốc giảm đau hạ sốt (nếu cần thiết)
- Đặc biệt: Phải đi khám khi nổi hạch kéo dài, sưng to bất thường, hạch mềm; nốt nhiệt chảy máu, có mủ và có mùi; sụt cân, sốt kéo dài và khó thở.
Song song với đó, bạn có thể tham khảo một số cách chữa nhiệt miệng dưới đây để nhanh chóng chấm dứt tình trạng đau đớn này:
- Cách trị nhiệt miệng trong 1 ngày
- Cách trị nhiệt miệng tận gốc
- Cách chữa nhiệt miệng dân gian
Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo chứ không thay thế được việc chẩn đoán và điều trị.